تعریف مختصر و مفید 40 واژه و اصطلاح مهم: برگرفته از بیانات رهبر معظم انقلاب

بیانات رهبر معظم انقلاب نمونه بی نظیری از خطبه هاست که قابل فهم برای عموم، روان و در عین حال پرمحتوا و پرمعناست. ایشان در طی بیاناتشان به مناسبت های مختلف و بنابر صلاحدید، از برخی واژها تعریف ارائه می­کنند که این تعاریف، مختصر و البته جامع و کامل است. در این یادداشت به 40 واژه و اصطلاحی که رهبر انقلاب از آنها تعریف ارائه نموده اند - به ترتیب حروف الفبا- ارائه می شود.

 

 

1- آرمان‌گرایی این است که نگاه کنید به واقعیّتها و آنها را درست بشناسید؛ از واقعیّتهای مثبت استفاده کنید، با واقعیّتهای سلبی و منفی مقابله کنید و مبارزه کنید. این معنای آرمان‌گرایی است. (1)

2- استقلال یعنى آزادى در ابعاد یک ملت، که وابسته‌ى به کسى و به جایى نباشد؛ یک ملت آزاد یعنى ملتى که به‌هرصورت تحت نفوذ و سیطره‌ى مخالفین خود یا دشمنان خود یا بیگانگان قرار ندارد. (2) استقلال یعنى آزادى از اراده‌ى بیگانگان و اراده‌ى دیگران...معناى استقلال این است که یک ملّتى سرنوشت خودش را خودش تعیین کند. (3)

3- استكبار يعنى قدرتى در دنيا يا قدرتهائى در دنيا؛ چون نگاه ميكنند به خودشان، مى‌بينند داراى امكانات پولى و تسليحاتى و تبليغاتى هستند؛ بنابراين بايد به خودشان حق بدهند كه در امور زندگى كشورها و ملتهاى ديگر، دخالتهاى مالكانه بكنند؛ اين معناى استكبار است. (4)

4- استكبارستيزى يعنى يك ملّتى زير بار مداخله‌جويى و تحميل قدرت استكبارگر يا انسان مستكبر يا دولت مستكبر نرود؛ اين معناى استكبارستيزى است. (5)

5- اغوا یعنى چه؟ یعنى ایجاد اختلال در دستگاه محاسبه‌ى شما. (3)

6- اقتصاد مقاومتی یعنی آن اقتصادی که مقاوم است؛ با تحریکات جهانی، با تکانه‌های جهانی، با سیاستهای آمریکا و غیر آمریکا زیرورو نمیشود؛ اقتصادی است متّکی به مردم.(6)

7- امام فقط به معنای پیشوای دینی و مسأله‌ی طهارت و غسل و وضو و نماز نیست؛ امام یعنی پیشوای دین و دنیا؛ راهبرِ مردم به سوی صلاح. این معنای امام در منطق شرایع دینی از اوّل تا امروز است. (7)

8- امربه‌معروف یعنی همه‌ی مؤمنان در هر نقطه‌ای از عالم که هستند، موظّفند جامعه را به‌سمت نیکی، به‌سمت معروف، به‌سمت همه‌ی کارهای نیکو حرکت دهند. (8)

9- بصیرت، روشن بینى. یعنى چه؟ یعنى شناخت زمان، شناخت نیاز، شناخت اولویّت، شناخت دشمن، شناخت دوست، شناخت وسیله اى که در مقابل دشمن باید به کار برد؛ این شناخت ها؛ بصیرت است. (9)

10- بهره‌وری یعنی از امکاناتی که وجود دارد حدّاکثر استفاده‌ی بهینه بشود. (6)

11- بسيج يعنى آن عنصر دلسوزى كه كشور را متعلق به خود و آينده را وابسته‌ى به تلاش خود مى‌داند؛ نگران است،چون صاحبخانه است. (10)

12- تقوایعنى مواظب خود بودن. تقوا یعنى مراقب خودتان باشید و با چشم باز خودتان را زیر نظر بگیرید که دست از پا خطا نکنید. (11) …. تقوا یعنى یک انسان بداند که چه کار مى‌کند و هر حرکت خودش را با اراده و فکر و تصمیم انتخاب کند. (12)، تقوا یعنى اسیر هواى نَفْس نشدن در جانب‌‌دارى و طرف‌‌دارى یا در مخالفت و معارضه، در انتقاد یا در تمجید. (13)

13- تمدّن اسلامی یعنی آن فضایی كه انسان در آن فضا از لحاظ معنوی و از لحاظ مادّی میتواند رشد كند و به غایات مطلوبی كه خدای متعال او را برای آن غایات خلق كرده است برسد. (14)

14- توحید یعنى رهایى انسان از عبودیت و اطاعت و تسلیم در برابر هر چیز و هرکس به جز خدا؛ یعنى گسستن بندهاى سلطه‌ى نظام هاى بشرى؛ یعنى شکستن طلسم ترس از قدرت هاى شیطانى و مادّى؛ یعنى تکیه بر اقتدارات بى‌نهایتى که خداوند در نهاد انسان قرارداده و از او بکارگیرى آنها را همچون فریضه‌یى تخلف‌ناپذیر، طلب کرده است؛ یعنى اعتماد به وعده‌ى الهى در پیروزى مستضعفین بر ستمگران و مستکبرین به شرط قیام و مبارزه و استقامت؛ یعنى دل‌بستن به رحمت خدا و نهراسیدن از احتمال شکست؛ یعنى استقبال از زحمات و خطراتى که در راه تحقق وعده‌ى الهى، آدمى را تهدید مى‌کند؛ یعنى مشکلات راه را به حساب خدا گذاشتن و خود را به پیروزى حتمى و نهایى امیدوار داشتن؛ یعنى در مبارزه، چشم به هدف عالى – که نجات جامعه از هرگونه ستم و تبعیض و جهل و شرک است – دوختن و عوض ناکامی هاى شخصى و میان راهى را نزد خدا جستن؛ و خلاصه یعنى خود را مرتبط و متصل به اقیانوس لایزال قدرت و حکمت الهى دیدن و به سمت هدف اعلى‌، با امید و بى‌تشویش شتافتن. (15)

15- جامعه ى اسلامى یعنى چه؟ یعنى جامعه­ اى که در آن، آرمان هاى اسلامى، اهداف اسلامى، آرزوهاى بزرگى که اسلام براى بشر ترسیم کرده است، تحقق پیدا کند. جامعه‌ى عادل، برخوردار از عدالت، جامعه‌ى آزاد، جامعه‌اى که مردم در آن، در اداره‌ى کشور، در آینده‌ى خود، در پیشرفت خود داراى نقشند، داراى تأثیرند، جامعه‌اى داراى عزت ملى و استغناى ملى، جامعه‌اى برخوردار از رفاه و مبراى از فقر و گرسنگى، جامعه‌اى داراى پیشرفت هاى همه‌جانبه – پیشرفت علمى، پیشرفت اقتصادى، پیشرفت سیاسى – و بالاخره جامعه‌اى بدون سکون، بدون رکود، بدون توقف و در حال پیشروى دائم. (16)

16- جاهلیّت به معنای وسیع عبارت است از غلبه و حاکمیّت نیروی شهوت و غضب انسانی بر محیط زندگی؛ این میشود جاهلیّت. جاهلیّت یعنی جوامع انسانی، تحت تأثیر تمایلات شهوی و غضبیِ عمدتاً فرمانروایان خود به شکلی دربیاید که فضائل در آن گم بشود و رذائل حاکم بشود؛ این میشود جاهلیّت. (17)

17- جمهورى اسلامى یعنى نظامى که در آن، مردم سالارى از اسلام گرفته شده است و با ارزش هاى اسلامى همراه است. (16)

18- جهاد يعنى حضور در ميدان با مجاهدت، با تلاش، با هدف و با ايمان (18)، اگر بخواهيم در ادبياتِ امروز ما براى «جهاد» معادلى پيدا كنيم، ميشود «مبارزه» (19)، جهاد عبارت است از آن تلاشى که در برابر یک چالش خصمانه از سوى طرف مقابل صورت میگیرد. (20)

19- حزباللهى یعنى آن‌که در خدمت خداست و هیچ وابستگى تشکیلاتىِ سیاسى، جز وابستگى به انقلاب و اساس انقلاب – که اراده‌ى الهى است – ندارد. (21)

20-حضور قلب یعنی اینکه شما وقتی نماز میخوانید، بدانید دارید با کسی حرف میزنید، مخاطب دارید. (1)

21- حماسه يعنى واقعه ى جهادگونه و پرشور. (22)

22- دانشجو يعنى جوانِ طالب علمى كه آينده در دست اوست. (23)

23- صبر یعنى پایدارى، یعنى خسته نشدن، یعنى مغلوب مشکلات نشدن. (24)

24- صدق یعنی اینکه گفتار انسان به وسیله عمل و کردارش تایید شود. (۲5)

25- طاغوت یعنى کسى که در مقابل خدا، دستگاهى برپا مى‌کند: انداداللَّه، شرکاءاللَّه (26)

26- عدالت يعنى هر چيزى را در جاى خود قرار دادن. اين معناى عدل است... عدالت يعنى برطبق حق عمل كردن، و حقِ‌ّ هر چيز و هركسى را به او دادن. (27)

27- عدالت اجتماعى، يعنى نظر و نگاهِ دستگاه قدرت و حكومت، نسبت به آحاد مردم يكسان باشد. (28)

28- عزت یعنى چه؟ عزت به معناى ساخت مستحکم درونى یک فرد یا یک جامعه است که او را در مقابله‌ى با دشمن، در مقابله‌ى با موانع، داراى اقتدار می کند و بر چالش ها غلبه می بخشد. (29)

29- فتنه يعنى آن فضاى غبارآلودى كه چشمهاى انسان قادر بر ديدن در آن فضاى غبارآلود نيست؛ راه را نميبيند، صلاح را تشخيص نميدهد (30)

30- فرهنگ یعنی باورهای مردم، ایمان مردم، عادات مردم، آن چیزهایی که مردم در زندگی روزمره با آن سر و کار دائمی دارند و الهام‌بخش مردم در حرکات و اعمال آنها است. (6)

31- فرهنگ بسيجى يعنى آن مجموعه‌ى معرفتها و روشها و منشهائى كه ميتواند مجموعه‌هاى عظيمى را در ملت به وجود بياورد كه تضمين‌كننده‌ى حركت مستقيم و پايدار اسلامى آن ملت باشند (31)

32- فرهنگ شهادت یعنی فرهنگ تلاش کردن با سرمایه‌گذاری از خود برای اهداف بلندمدّت مشترک بین همه‌ی مردم؛ که البتّه در مورد ما آن اهداف، مخصوص ملّت ایران هم نیست، برای دنیای اسلام بلکه برای جهان بشریت است(32)

33- فلسفه شکل دادن فکر است، یاد دادنِ فهم کردن است، ذهن را به فهمیدن و تفکر کردن عادت دادن است (33)

34- گفتمان یعنى باور عمومى(34)

35- محافظه‌کاری یعنی شما تسلیم هر واقعیّتی -هرچه تلخ، هرچه بد- باشید و هیچ حرکتی از خودتان نشان ندهید(1)

36- مدیریت جهادی یعنی کار، تلاش، محاسبه با خدا و تکیه به علم، درایت و تدبیر (35)

37- نظام سلطه یعنی چه؟ یعنی آن ساز و کاری در دنیا که کشورها و ملت­ های دنیا تقسیم می­ شوند به دو قسم سلطه گر و سلطه پذیر(36)

38- ورزش همگانی، یعنی سلامت جسمانی عمومی ملّت (37)

39- ولایت یعنى اتّصال و ارتباط و قرب دو چیز به صورت مماس و مستحکم با یکدیگر (38)….. ولایت حکومتی است که در آن، شخص حاکم با آحاد مردم دارای پیوندهای محبت آمیز و عاطفی و فکری و عقیدتی است (39)

40- هنر دینی آن است که بتواند معارفی را که همه‌ی ادیان - و بیش از همه، دین مبین اسلام - به نشر آن در بین انسان‌ها همت گماشته‌اند و جان‌های پاکی در راه نشر این حقایق نثار شده است، نشر دهد، جاودانه کند و در ذهن‌ها ماندگار سازد.... و این هنر لزوماً با واژگان دینی به وجود نمی‌آید. ای بسا هنری صددرصد دینی باشد، اما در آن از واژگان عرفی و غیردینی استفاده شده باشد. نباید تصور کرد که هنر دینی آن است که حتماً یک داستان دینی را به تصویر بکشد یا از یک مقوله‌ی دینی - مثلاً روحانیت و غیره - صحبت کند(40).

 

 

 

مراجع:

1- بیانات در دیدار جمعى از دانشجویان، ۹۴/۰۴/۲۰

2- بیانات در مراسم بیست و پنجمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی، ۹۳/۰۳/۱۴

3- بیانات در دیدار مسئولان نظام، ۹۳/۰۴/۱۶

4- بيانات‌ در ديدار دانش‌آموزان در آستانه 13 آبان، ‌۸۸/۰۸/۱۲

5- بيانات در ديدار دانش‌آموزان و دانشجويان، ۹۲/۰۸/۱۲

6- بیانات در حرم مطهر رضوی، ۹۳/۰۱/۰۱

7- بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان قزوین، 26/9/82

8- بیانات در حرم مطهر رضوی، ۹۴/۰۱/۰۱

9- بیانات در دیدار اعضاى مجمع عالى بسیج مستضعفین، ۹۳/۰۹/۰۶

10- بيانات در ديدار اعضاى بسيج دانشجويى دانشگاه‌ها، ۸۶/۰۲/۳۱

11- بیانات در دیدار کارگزاران نظام، 18/7/85

12- بیانات در دیدار جمعی از جوانان، 7/2/77

13- بیانات در دیدار دانشجویان، ۹۳/۰۵/۰۱

14- بیانات در دیدار رئیس و اعضای مجلس خبرگان رهبری، 14/6/92

15 پیام به مناسبت اولین سالگرد رحلت حضرت امام خمینی(ره)، 10/3/69

16- بیانات در دیدار دانشجویان کرمانشاه، 24/7/90

17- بیانات در دیدار مسئولان نظام و سفراى کشورهاى اسلامى، ۹۴/۰۲/۲۶

18- بيانات در ديدار اعضاى بسيجى‌ هيئت علمى دانشگاه‌ها، ۸۹/۰۴/۰۲

19- بيانات در جمع مردم و كاركنان صنعت نفت عسلويه‌، ۹۰/۰۱/۰۸

20- بیانات در دیدار اساتید دانشگاه‌ها، 9۳/۰۴/۱۱

21- بیانات در دیدار با وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکى و رؤساى دانشگاههاى علوم پزشکى سراسر کشور، 1/8/69

22- بیانات در دیدار كارگران و فعالان بخش تولید كشور، ۹۲/۰۲/۰۷

23- بيانات در ديدار اعضاى بسيج دانشجويى دانشگاه تهران، ۷۶/۱۱/۱۱

24- بیانات در دیدار طلاب خارجى حوزه ى علمیه ى قم، 3/8/89

25- بیانات در دیدار جمعی از روحانیون، 27/10/74

26- بیانات در دیدار جمعی از روحانیون، 16/9/74

27- بيانات در ديدار كارگزاران نظام، ۷۱/۱۰/۱۷

28- بيانات در ديدار اقشار مختلف مردم و كارگزاران نظام، ۷۵/۰۹/۰۵

29- بیانات در سالگرد رحلت امام، 14/3/91

30- بيانات در ديدار مسئولان نظام و ميهمانان كنفرانس وحدت اسلامى،‌ 29/10/92

31- بيانات در دیدار اقشار نمونه بسیج سراسر كشور، ۹۰/۰۹/۰۶

32- بیانات در دیدار اعضای ستادهای «کنگره شهدای امور تربیتی»، «کنگره شهدای دانشجو»، و «کنگره شهدای هنرمند»، ۹۳/۱۱/۲۷

33- بیانات در دیدار معلمان و اساتید خراسان شمالى، 20/7/91

34- بيانات در ديدار اعضاى مجلس خبرگان رهبرى، 15/12/92

35- بیانات در دیدار شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر تهران، 23/10/92

36- فرماندهان نیروی زمینی ارتش، 3/2/91

37- بیانات دیدار قهرمانان و ورزشکاران مسابقات آسیایی و پارا آسیایی، ۹۳/۱۱/۰۱

38- بیانات در دیدار کارگزاران نظام، 6/2/76

39- بیانات در حرم مطهر رضوی، 6/1/79

40- بیانات در دیدار جمعی از اصحاب فرهنگ و هنر، ۸۰/۵/۱